خبر حرفه ای/با وجود سهم بالای ۷۵ درصدی گاز در سبد انرژی کشور که به ناترازی منجر شده برخی کارشناسان معتقدند هنوز نسبت به ضرورت تغییر پارادایم توسعه انرژی کشور به سمت توسعه تجدیدپذیرها، اجماع نظر جامع حاصل نشده و برخی سازمان‌ها و نهادها، در این زمینه نه‌تنها حرکتی پیش‌رو ندارند، بلکه مانع تحقق برنامه‌ها هستند.
تنوع بخشی به سبد تأمین انرژی کشور و کاهش سهم وابستگی به گاز یک ضرورت جدی برای تأمین پایدار انرژی کشور در آینده است.
بیش از دو دهه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌خصوص در زمینه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی در ایران مطرح شده، اما آهنگ توسعه این نوع انرژی در دولت‌های مختلف بسیار کند بوده است. این درحالی‌است که ایران ظرفیت‌های بسیار قابل‌توجهی در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد.
در ایران میزان تابش خورشید نسبت به کشورهای اروپایی 40درصد بیشتر بوده و نسبت به کشورهای همجوار به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس به دلیل دمای خنک‌تر و وزش باد مطلوب، شرایط مناسب‌تری برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی دارد. در مجموع استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان‌جنوبی، خراسان‌رضوی و کرمان پتانسیل 40 هزار مگاواتی توان تولید برق از محل انرژی‌های تجدیدپذیر خورشید و بادی را دارند. استان کرمان بیشترین ظرفیت خورشیدی و استان سیستان و بلوچستان بیشترین ظرفیت بادی را دارد.
توسعه 300 مگاواتی به‌جای 10هزار مگاواتی در دولت سیزدهم
در ابتدای دولت سیزدهم، (پایان مرداد 1400) درحالی ظرفیت اسمی تولید برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور 904 مگاوات بود، علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیروی وقت در برنامه ارائه شده خود به مجلس در زمان رأی اعتماد، اعلام کرد "افزایش ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر به‌میزان 10هزار مگاوات از محل سوخت صرفه‌جویی شده" در دستور کار وزارت نیروی دولت سیزدهم قرار دارد. برنامه‌ای که به افزایش ظرفیت عملی تولید برق تجدیدپذیر منجر نشد و در طول 3 سال فعالیت دولت سیزدهم تنها حدود 300 مگاوات به ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر کشور افزوده شد؛ اما در پایان دولت سیزدهم اعلام شد که با ریل‌گذاری توسعه در این بخش، حدود 13 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر با پیشرفت‌های متفاوت، آماده اجرا و یا در وضعیت اجرا قرار دارند.
حتی سال گذشته یک‌برنامه ضربتی افزایش 5400 مگاواتی ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر در برنامه وزارت نیرو قرار گرفت که در عمل محقق نشد و باید از این برنامه‌ها به عنوان "توهم توسعه" به‌جای برنامه عملی نام برد.
نگاه تردید به برنامه 30 هزار مگاواتی توسعه تجدیدپذیرها در دولت چهاردهم
در ابتدای دولت چهاردهم نیز با وجود تأکید بر افزایش 12 هزار مگاواتی توسعه تجدیدپذیرها در برنامه هفتم توسعه، افزایش 30 هزار مگاواتی ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر به‌عنوان یک برنامه مهم دولت در بخش انرژی عنوان شد. با نگاهی به‌گذشته این سوال مهم مطرح می‌شود که آیا اینبار هم با "توهم توسعه" به‌جای "برنامه عملی" مواجه‌ایم؟ یا قرار است اینبار نقطه عطفی در تاریخ توسعه ظرفیت‌های انرژی کشور با تغییر پارادایم توسعه به سمت تجدیدپذیرها را شاهد باشیم؟
