شرکت‌های صوری در بن‌بست فرار مالیاتی

خبر حرفه ای/با فرآیند اعتبارسنجی شرکت‌ها به وسیله صورت حساب الکترونیکی در سامانه مودیان، دیگر شرکت‌های صوری توانایی صدور فاکتورهای خرید مالیات بر ارزش افزوده به میزان نامحدود ندارند و صرفا مبتنی بر اعتبارسنجی رخ داده به تعداد مشخصی می‌توانند فاکتور صادر کنند.

به گزارش خبر حرفه ای از ایسنا، از اقدامات دولت در زمینه تحقق نظام بودجه‌ریزی و جبران کسری تراز عملیاتی، حرکت به سمت نظام مالیاتی داده‌محور و کاهش فرار مالیاتی در بخش‌های مختلف مالیاتی است. سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی شاخصی است که نشان می‌دهد دولت تا چه حد هزینه‌های خود را از محل درآمد پایدار و غیرنفتی تأمین می‌کند. با این وجود نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در ایران بسیار پایین‌تر از متوسط جهانی است.

طبق اعلام رئیس کل سازمان امور مالیاتی در گفت و گویی رسانه ای، نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در کشور ما یک سوم دنیا است و نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در دنیا به طور متوسط ۲۵ درصد است؛ در حالی که در کشور ما مطابق آمار بانک مرکزی در سال ۱۴۰۰ حدود ۵.۷ درصد و در سال ۱۴۰۲ به حدود ۷.۷ رسیده است.

این وضعیت بیانگر این است که فرار مالیاتی در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور بالا است و راهکار کلیدی در این زمینه نیز حرکت به سمت هوشمندسازی اخذ مالیات است. از جمله بخش‌های اساسی در نظام مالیاتی که با تحقق هوشمندسازی نظام مالیاتی و استقرار نظام مالیاتی داده‌محور می‌تواند با کاهش فرار مالیاتی روبرو شود بخش مالیات بر ارزش افزوده است.

طبقه‌بندی هر شرکت جهت صدور فاکتورهای خرید مالیات بر ارزش افزوده نیز مثبت ارزیابی می‌شود زیرا موجب کاهش صدور فاکتورهای جعلی خواهد شد

در سال‌های گذشته مالیات بر ارزش افزوده از محورهای کلیدی در زمینه تامین پایدار درآمدهای مالیاتی بوده است. مالیات بر ارزش افزوده مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش نظام مالیاتی کشور است و در همین راستا نیز اهمیت هوشمندسازی نظام مالیاتی در تحقق کامل درآمدهای مالیاتی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. در این زمینه نیز در دولت چهاردهم، توجه ویژه‌ای به استقرار کامل سامانه مودیان و صورت حساب الکترونیک در بخش مالیات بر ارزش افزوده شده است.

دولت طی یک سال گذشته در زمینه کاهش فرار مالیاتی و تحقق درآمدهای مالیاتی، استقرار نظام مالیاتی هوشمند و صورت حساب الکترونیک در بخش پایه مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده اقداماتی را انجام داد که این رویکرد، مزایایی برای مودیان و نظام مالیاتی کشور به همراه داشته است.

در زمینه موضوع کاهش فرار مالیاتی حاصل از جلوگیری فاکتورهای جعلی و شرکت‌های صوری با اعتبارسنجی هر شرکت به وسیله صورت حساب الکترونیک یکی از اصلی‌ترین بخش‌های موفقیت‌آمیز در هوشمندسازی نظام مالیاتی بوده که با تکیه بر صورت حساب الکترونیک، با ایجاد یک نظام اعتبارسنجی برای هر شرکت، میزان فاکتور فروش مالیات بر ارزش افزوده، با سابقه و میزان فروش و حساب بانکی هر شرکت موردبررسی قرار می‌گیرد.

به این ترتیب دیگر شرکت‌های صوری توانایی صدور فاکتورهای خرید مالیات بر ارزش افزوده به میزان نامحدود ندارد و صرفا مبتنی بر اعتبارسنجی رخ داده به تعداد مشخصی امکان صدور فاکتور دارند. بر این اساس برای همیشه مشکل مودیان در زمینه صوری بودن فاکتورهای خرید مالیات بر ارزش افزوده یا شرکت‌های لیست سیاه مالیاتی حل خواهد شد. این اقدام راهبردی کلیدی در راستای حمایت از مودیان قانون‌مدار و شفاف و همچنین راهکاری برای پایان دادن به فرار مالیاتی فاکتورهای صوری است.

پیش از این جعفر قادری ـ رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مجلس شورای اسلامی ـ در رابطه با استقرار نظام مالیاتی هوشمند در بخش مالیات بر ارزش افزوده گفته بود: در بخش مالیات‌ستانی هوشمند در نظام مالیاتی کشور به سمت تحقق داده‌محوری به جای ممیزمحوری و دخالت‌های سلیقه‌ای حرکت شده است که اقدامی مهم و مثبت است.

قادری در ادامه افزود: اخذ سیستمی و هوشمند مالیات بر ارزش افزوده کمک بزرگی به کاهش فرار مالیاتی خواهد کرد و در این زمینه اقدام به طبقه‌بندی هر شرکت جهت صدور فاکتورهای خرید مالیات بر ارزش افزوده نیز مثبت ارزیابی می‌شود زیرا موجب کاهش صدور فاکتورهای جعلی خواهد شد که نقشی کلیدی در کاهش فرارهای مالیاتی رخ داده در بخش مالیات بر ارزش افزوده دارد.

یک اقدام دیگر در زمینه حمایت از کسب‌وکارها ایجاد امکان پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاملات نسیه پس از تسویه نهایی است که این تسهیل مهم صورت حساب الکترونیک در شرایط فعلی اقتصاد به نفع سرمایه در گردش تولید و حمایت از تولید است که برای معاملات نسیه اتفاق افتاده است.

در همین رابطه قادری خاطرنشان کرد: در گذشته مالیات بر ارزش افزوده معاملات نسیه همواره با مشکلاتی برای مودیان همراه بود ولی با استقرار صورت حساب الکترونیک و هوشمندسازی فرآیند اخذ مالیات بر ارزش افزوده، برای مودیان این بخش امکان ویژه‌ای تهیه شده که می‌توانند پرداخت مالیات بر ارزش افزوده آن خرید نسیه را تا زمان اخذ کامل وجه و تسویه کامل معامله نسیه، به تاخیر بیاندازند و به این ترتیب کمک بزرگی به حفظ سرمایه در گردش تولید شده است.

بنابراین استقرار صورت حساب الکترونیک کمک بزرگی به مودیان در زمینه پرداخت مالیات بر ارزش افزوده خود و به نظام مالیاتی در راستای کاهش فرار مالیاتی داشته است. یکی از چالش‌های مهم مودیان مالیاتی در بخش مالیات بر ارزش افزوده، فرار مالیاتی به واسطه فاکتورهای صوری بوده است و این فاکتورهای صوری موجب تحمیل هزینه اضافه به مودیان قانون‌مدار و شفاف شده بود؛ حال اما با تکیه بر هوشمندسازی فرآیند اخذ مالیات ذیل سازوکار صورت حساب الکترونیک، با اعتبارسنجی هر شرکت، عملا امکان صدور فاکتور صوری بسیار پاییان خواهد آمد و فشار به بخش شفاف اقتصاد کاهش خواهد یافت